4-1-2- ماكس وبر و سبك زندگی 38
5-1-2- نظریه‌های معاصر دربارة طبقه اجتماعی 43
6-1-2- بوردیو و جامعه‌شناسی 50
7-1-2- تورشتاین وبلن 78
2-2- ی بر سوابق تجربی 82
3-2- جمع‌بندی دیدگاه‌های نظری و تدوین چارچوب نظری تحقیق 86
3ـ بخش سوم : روش‌شناسی موضوع 106
1-3- مفاهیم و متغیرها 107
2-3- چگونگی سنجش 107
3-3- نوع روش تحقیق 108
4-3- جامعه آماری 109
4ـ بخش چهارم : نتایج تحقیق 116
جداول توصیفی 117
طبقه اجتماعی 122
نتایج تحلیلی و جداول تقاطعی 124
نتایج نسبی رابطه اجتماعی 124
جداول تبیینی 127
اوقات فراغت 132
طبقه اجتماعی برحسب مدیریت بدن 151
طبقه و ورزش 153
نمودار فضای طبقاتی و سبك زندگی 157
جمع‌بندی از بخش تحلیل داده‌ها 158
5ـ بخش پنجم : نتیجه‌گیری 207
نتیجه‌گیری 208
منابع و مآخذ 211
ضمایم 217
پرسشنامه 1
جداول 8
فهرست جداول توصیفی
جدول شماره 1. تعداد پاسخگویان برحسب جنس 116
جدول شماره 2. تعداد پاسخگویان برحسب تحصیلات پدر 118
جدول شماره 3. تعداد پاسخگویان برحسب منزلت شغلی پدر 118
جدول شماره 4. تعداد پاسخگویان برحسب میزان درآمد ماهیانه پدر 119
جدول شماره 5. تعداد پاسخگویان برحسب سطح تحصیلات پاسخگویان 119
جدول شماره 6. تعداد پاسخگویان برحسب قیمت تقریبی اتومبیل 120
جدول شماره 7. تعداد پاسخگویان برحسب قیمت تقریبی منزل مسكونی 120
جدول شماره 8. تعداد پاسخگویان برحسب میزان سهام 121
جدول شماره 9. تعداد پاسخگویان برحسب طبقه اجتماعی 122
جدول شماره 10. تعداد پاسخگویان برحسب میزان سرمایه فرهنگی 123
جدول شماره 11. تعداد پاسخگویان برحسب میزان سرمایه اقتصادی 123
فهرست جداول تبیینی
جدول شماره 12. طبقه اجتماعی برحسب محل ملاقات دوستان 138
جدول شماره 13. طبقه اجتماعی برحسب نحوه رفتار والدین با دوستان پاسخگویان130
جدول شماره 14. طبقه اجتماعی برحسب نوع روابط اجتماعی 131
جدول شماره 15. طبقه اجتماعی برحسب میزان مطالعه 135
جدول شماره 16. طبقه اجتماعی برحسب گشت و گذار در خیابان 137
جدول شماره 17. طبقه اجتماعی برحسب رفتن به كافی شاپ 139
جدول شماره 18. طبقه اجتماعی برحسب رفتن به كنسرت موسیقی 140
جدول شماره 19. طبقه اجتماعی برحسب نواختن موسیقی 143
جدول شماره 20. طبقه اجتماعی برحسب رفتن به تئاتر 145
جدول شماره 21. طبقه اجتماعی برحسب شركت در پارتی‌ها و مهمانی‌ها 147
جدول شماره 22. طبقه اجتماعی برحسب نوع سلیقه افراد 149
جدول شماره 23. طبقه اجتماعی برحسب مدیریت بدن 152
جدول شماره 24. طبقه اجتماعی برحسب نوع ورزش 153
جدول شماره 25. طبقه اجتماعی برحسب نوع تهیه پوشاك 155
جدول شماره 26. طبقه اجتماعی برحسب سبك زندگی 156
طرح مسئله :
امروزه تجربه زندگی، تجربه امكانات و تجربه چگونه زیستن، تجربه‌ای است كه در درون ساختارها شكل گرفته و تكرار می‌شود . مردان و زنان درگیر زندگی در سراسر دنیا تجربه‌های متفاوتی از چگونه زیستن را از سر می‌گذرانند، بخش اعظم این تجارب در درون ساختارهایی شكل می‌گیرد كه از قدیم‌الایام تاكنون، به صور گوناگون وجود داشته‌اند. طبقه اجتماعی یكی از آن ساختارها محسوب می‌شود و سبك زندگی همان نوع تجربه‌ای است كه بدان اشاره شد.
«جامعه‌شناسانی كه ماشین زمان را متوقف كرده‌اند و با تلاش فراوان (در دوران مدرنیته و سرمایه‌داری) وارد موتورخانه آن شده‌اند تا نقش طبقه را در مسیرتاریخ پیدا كنند، می‌گویند كه نتوانسته‌اند جای طبقه را پیدا كنند، آنها فقط توانسته‌اند افراد بی‌شماری را با مشاغل، درآمدها و سلسله مراتب متفاوت مشاهده كنند (Thompson , 1968 : 939). البته آنها درست می‌گویند، چرا كه طبقه اجتماعی یك بخش از ماشین نیست بلكه طرز كاركردن و حركت آن است . جامعه‌شناسان با هر دیدگاه و مشرب فكری، در راه شناخت جامعه ناچارند دست به گروه‌بندی انسانها، مفاهیم و حتی رویكردها بزنند. قدمت برخی از این دسته‌بندی‌های شناخته شده به قبل از جامعه‌شناسی برمی‌گردد. بی‌شك طبقه اجتماعی چنین ویژگی را در تمایز با دیگر مفاهیم دارا می‌باشد . بخش بزرگی از تألیفات جامعه شناسان به طبقه اجتماعی و پیامدهای آن در زندگی اجتماعی اختصاص داده شده است. برخی از جامعه‌شناسان درمورد علل و عوامل ایجاد چنین ساختاری بحث‌های فراوان مطرح نموده و بسیاری دیگر ، زندگی اجتماعی انسانها را در طبقات مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند، فرصت‌های زندگی، سلامت جسمانی و روانی آموزش، شیوه‌های تربیتی یا سبك والدین و در نهایت سبك زندگی از جمله شاخص‌هایی هستند كه بارها در تقابل با طبقه اجتماعی قرارداده شده‌اند.
از دهه 70 تاكنون بحث‌های متفاوت و گسترده‌ای در خصوص سبك زندگی به مثابه یك مفهوم مدرن صورت گرفته است . مفهوم سبك زندگی دارای حوزه‌های گسترده مطالعاتی است كه یكی از این حوزه‌ها مطالعات فراغت است. چالش‌های تئوریك و سنجش‌های گسترده‌ای حول این موضوع صورت گرفته اما در یك دسته‌بندی می‌توان گفت كه دو رویكرد به این مفهوم از همه مباحث و رویكردهای دیگر متمایزند. رویكرد اول سبك زندگی را به عنوان متغیر و شاخصی جهت سنجش طبقه اجتماعی درنظر گرفته و به تعبیری سبك زندگی را متغیر وابسته تعریف نموده كه تغییراتش بسته به متغیرهایی چون جنس، سن، طبقه اجتماعی و . . . می‌باشد. رویكرد دوم با اعتقاد به اینكه شالوده‌های ساختاری (بخصوص طبقاتی) در جامعه معاصر به واسطه تغییرات بسیار گسترده و ژرف از هم گسسته‌اند به این نتیجه رسیده‌اند كه سبك‌زندگی‌امری نیست كه در نتیجه عضویت گروهی ، طبقاتی یا استمرار كنش‌های اجتماعی فرد به او تفویض شود بلكه فرد در جامعه مدرن مختار است سبك زندگی خود را به طور مداوم و روزمره بیافریند و در فعالیت‌های خود به صورت آشكاری مورد حفاظت و پشتیبانی قراردهد. بنابراین در این دیدگاه اعضای جامعه مدرن كلان شهر به كمك موقعیت یا ویژگی‌های ساختاری آنها تبیین نمی‌شوند. محقق با درك تغییرات گسترده مدنظر پست مدرنیتها و حتی بخشی از نظریات مدرن درخصوص مفاهیم طبقه اجتماعی و سبك زندگی، در رساله فوق سعی دارد به پاسخ چند سئوال دست یابد. پرسش اصلی رساله اینست كه در اوضاع و احوال فعلی كلان شهری مثل تهران آیا می‌توان خطوط تمایز و تشابه سبك‌های زندگی را براساس متغیرهای ساختاری تبیین نمود.
اهداف پژوهش :
هدف بنیادی رساله حاضر انجام پژوهشی جامعه‌شناختی پیرامون سبك زندگی در طبقات بالا، متوسط و پایین و همچنین بررسی ابعاد و مؤلفه‌های شكل‌دهندة ساختار طبقات اجتماعی و سبك زندگی می‌باشد. چارچوب كلی ترسیم اهداف اصلی پژوهش حاضر براساس نظریه بوردیو دربارة شاخص‌های مورد نظر درخصوص ترسیم ساختار طبقاتی شكل گرفته است . مقایسه سبك‌های زندگی سه طبقه یادشده هدف دیگر این پژوهش محسوب می‌شود. هدف دیگر پژوهش بررسی تفكیكی سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی بر روی سبك زندگی می‌باشد. هدف عمده دیگر در این خصوص بر این مبنا می‌باشد كه آیا همانگونه كه خود بوردیو در كنش عملی اعلام می‌كند، مطالعات و سنجش‌های انجام گرفته توسط ایشان قابلیت تعمیم به شرایط ایران را دارد یا نه، هدف دیگر پژوهش حاضر این است كه آیا می‌توان میزان و نوع سرمایه (اعم از فرهنگی و یا اقتصادی) را به عنوان شاخص و معیار تفكیك طبقات از یكدیگر درنظر گرفت و آیا سه طبقه یادشده تفاوت‌هایی در زمینه‌هایی چون روابط اجتماعی، نحوه گذران اوقات فراغت ، سلیقه و مدیریت بدن دارا می‌باشند.
اهمیت موضوع و ضرورت تحقیق :
حوزه‌های علمی مختلفی با اهدافی متفاوت ، مطالعاتی درخصوص سبك‌های زندگی و اوقات فراغت به انجام رسانده‌اند، مطالعات بر روی اجتماعات مهاجر، مطالعات شهری، تحقیقات بازاریابی، توریسم و در بخشی بحث‌های نظری درخصوص موضوع یادشده انجام گرفته است. به نظر می‌رسد درخصوص طبقه اجتماعی در ایران ، نوع فضای زیست هركدام از این طبقات مطالعات كمتری صورت گرفته است . با درنظرگرفتن رشد و گسترش طبقه متوسط مصرفی و شكل‌گیری طبقه اجتماعی جدیدی بعد از انقلاب (نوكیسه‌ها) و ظهور طبقه مرفه جدید، شاخه‌هایی از علوم انسانی و جامعه‌شناسی به بررسی سبك‌های زندگی تمایل پیدا نموده‌‌اند. آدرس بخشی از این كارها به صورت میان رشته‌ای بخصوص در زمینه بازاریابی در ایران انجام گرفته است . با بهم‌ریزی مرزهای طبقاتی كه در دوران رژیم پیشین در حال نضج‌گرفتن بود . به نظر می‌رسد دوره‌ای از تاریخ ایران كه در آن شعارهای یكسان‌سازی و نفی طبقه‌ای بودن جامعه تبلیغ می‌شد به سرآمده است و با گسترش طبقه متوسط خدماتی و طبقه تسلط یافته به عنوان طبقه مرفه ، بعد از انقلاب ضروری به نظر می‌رسد كه این آرایش و زندگی اجتماعی انسانهای واقع در این طبقات مورد بررسی قرار گیرد. ضرورت دیگر پژوهش ضرورتی نظری و جامعه‌شناختی محسوب می‌شود . ورود بحث سرمایه فرهنگی و دیگر اقسام سرمایه به عرصه مطالعات فرهنگی و دوری از تحلیل‌های جزم‌گرایانه و ایدئولوژیك از جامعه ضروری می‌نمایاند كه مطالعات و پژوهش‌های نظری و تجربی در اشل گسترده و یا حتی محدود درخصوص بحث بوردیو از فضای طبقاتی ، درایران شكل گرفته و عملیاتی شود . بنابراین مباحث بوردیو به عنوان یك فرضیه قابل بررسی ضرورتی، جهت جامعه‌شناسی محسوب می شود
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد
یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
فرم در حال بارگذاری ...
