توجه به توسعه و برنامهریزی منطقهای، شهری و روستایی ابزاری شناخته شده برای سیاستگذاری دولتها است. یکی از مباحث عمده و اساسی برنامهریزی، مسئله توسعه متوازن است که میتواند در قالب توسعه متعادل مناطق مطرح شود توسعه متعادل منجر به برخورداری عادلانه و مناسب مناطق مختلف از امکانات، کاهش ناآرامیهای سیاسی و عدم مهاجرت میگردد. توجه به همگن سازی مناطق از دیدگاه برخورداری از امکانات و تسهیلات و سایر شاخصهای آموزشی، بهداشتی، اجتماعی و جمعیتی از موضوعاتی است که می تواند در راه نیل به اهداف کمی و کیفی، تخصیص منابع را تحت تاثیر قرار دهد(رضایی،1390 به نقل از آسایش،1374). امر برنامهریزی روستایی بدون شناخت واقعی جایگاه مناطق روستایی امکانپذیر نخواهد بود. بنابراین لازم است قبل از برنامهریزی توسعه روستایی و حتی قبل از تعیین هدف توسعه روستایی، جایگاه و یا به عبارتی سطح توسعه هر یک از روستاها مشخص گردد. در سالهای اخیر یکی از روشهایی که برای منطقهبندی و رتبهبندی نواحی مختلف مورد استفاده میگیرد کاربرد شاخصهای مختلف است در این رابطه تعداد زیادی از شاخصها وجود دارد که از میان آنها شاخصهای کلیدی انتخاب شده میشود و از روشهای مختلفی میتوان برای آنالیز آنها استفاده کرد که یکی از آنها روش آنالیز تاپسیس میباشد.
باتوجه به اینکه مهمترین قدم در برنامهریزی توسعه روستایی تعیین اهداف توسعه و کاهش عدم تعادلها است، با تعیین درجات توسعه هر یک از مکانها از طریق روش تاپسیس تشخیص و جهت نوع توسعه امکانپذیر میباشد.(آسایش ،1375) بنابراین در این تحقیق به دنبال این موضوع هستیم که علاوه بر شناخت میزان بهرهمندی و یا محرومیت روستاها از برخی امکانات مورد نیاز اساسی و شاخصهای مورد نظر، در پی مقایسه هر یک از روستاها و دهستاها و بخشهای شهرستان رودبار با یکدیگر و تعیین موقعیت هر یک از آنها از میزان درجه توسعهیافتگی میباشیم.
مطالعات مقدماتی انجام شده در نواحی روستایی شهرستان رودبار نشان میدهد که توزیع خدمات به صورت مناسب نمیباشد و در
مقابل نیز از تواناییهای محیطی و اجتماعی موجود در شهرستان به خوبی استفاده نشده است به همین منظور میتوان با ارائه راهکارهای مناسب جهت بهرهبرداری از منابع موجود در شهرستان، روستاها را در سطحی مناسب از درجه توسعهیافتگی برسانیم.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
بررسی وضعیت مناطق روستایی و برنامهریزی برای ارتقاء سطح زندگی جمعیت روستا، یکی از شرایط ضروری توسعه اقتصادی و اجتماعی تمام جوامع است جامعه روستایی نقش اساسی در حیات اقتصادی اجتماعی یک کشور دارد و با توجه به اهمیت روستاها و زندگی روستایی، برنامهریزی توسعه روستایی در فرایند توسعه ملی اهمیت بسیار دارد، برنامههای توسعه در یک کشور، زمانی موفق میباشد که علاوه بر برنامهریزی در سطح کلان، به برنامهریزی منطقهای نیز توجه شود و براساس ویژگیهای هر منطقه، اقدامات مناسب به عمل آید. با توجه به کاهش جمعیت روستاها و گسترش بیرویه شهرنشینی دقت و بررسی وضعیت روستاها و تعیین درجه توسعهیافتگی این مناطق از اهمیت فراوانی برخوردار میشود و عدم توجه ممکن است باعث بروز مشکلاتی همچون کاهش چشمگیر تولیدات کشاورزی و مواد غذایی، افزایش بیکاری، آسیبهای اجتماعی و غیره شود. بنابراین شناخت مشکلات، ظرفیتها و تواناییهای روستاها و تعیین سطوح توسعهیافتگی روستاها از اهمیت و ضرورت ویژهای برخوردار میباشند.
امروزه کشورهای در حال توسعه، به منظور تقویت زیر بناهای اقتصادی- اجتماعی خود، رهایی از وابستگی، رفع عدم تعادلهای منطقهای و در نهایت رسیدن به توسعه پایدار، بسیج منابع و به خصوص تخصیصها و تصمیم سازیهای مدیریتی نیازمند شناسایی امکانات و منابع خویش هستند. با توجه به این امر که توزیع نامتعادل منابع و عوامل اقتصادی، پیامدهای متفاوتی را برای مناطق مختلف به همراه داشته و از آنجا که یکی از بنیانهای اطلاعاتی لازم جهت برنامهریزی صحیح ملی و منطقهای، آگاهی از توانمندیها و امکانات مناطق مختلف است. لذا تعیین موقعیت و جایگاه این مناطق بهویژه از نظر میزان توسعهیافتگی از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد.
فرم در حال بارگذاری ...
