آنچه به عنوان سابقه تجربی موضوع می توان عنوان كرد بحثهایی است كه به صورت محدود توسط برخی افراد صورت گرفته است كه به چند مورد از آنها می پردازیم .
اكبر رضا پور در تحقیقی با عنوان درك عدالت در بین جوانان به بررسی این موضوع در بین جامعه در سال 1374 می پردازد. او نتیجه می گیرد كه بین دیدگاههای دختران و پسران در زمینه وجود تبعیض اجتماعی و تامین حداقل نیازها توسط جامعه تفاوت معنی داری وجود دارد و دختران بی عدالتی بیشتری در این مورد می بینند این رابطه بین تحصیلات بالاتر و ارزیابی منطقی تر از وجود عدالت در جامعه نیز بر قرار است و افراد با تحصیلات بالاتر جامعه را ناعادلانه تر می دانند ولی بین داشتن تلقی مثبت از عدالت و داشتن درآمد بالاتر رابطه مستقیم وجود دارد.
رضا پور در بررسی خود معیارهای مكاتبی مثل مكتب لیبرالیسم و محافظه كاری سنتی و یا معیارهایی بر اساس مفاهیم خاص مثل تساوی طلبی و شایسته سالاری و دیدگاههایی بر اساس نیاز و تقدم مردان بر زنان ، آراء مختلفی را مورد بررسی قرار می دهد در نهایت بر اساس تلفیقی از نظریات طبیعت گرایانه به نتایج مذكور می رسد ولی آنچه در كار وی نادیده گرفته شده است توجه به تاثیر پذیری افراد از عملكرد مدیران جامعه و عدم توجه به تفاوتهای فردی و فیزیولوژیك افراد است .
در تحقیقی دیگر كه در سال 1378 توسط فردین علیخواه انجام شد به پاسخ به این سئوال پرداخته شد كه تعلق به یك قشر خاص چه تاثیری در گرایش نسبت به عدالت و آزادی دارد . در این تحقیق كه به عنوان قشر بندی و گرایش به عدالت و آزادی صورت گرفت نظریه عدالت و آزادی كارل مانهایم محور بحث بود و با توجه به آن و دید دارندورف تاثیر سه متغیر بنیادگرایی ، میزان اصلاح طلبی سیاسی افراد و قشر بندی اجتماعی بر گرایش ها مورد سنجش قرار گرفته است . در این كار محقق با تاثیر پذیری از تحولات خرداد 1376 به این نتیجه گیری رسیده است كه بین بنیاد گرایی بالا و گرایش به آزادی رابطه معكوس و بین بنیاد گرایی و گرایش به عدالت رابطه مستقیم برقرار است و نیز اقشار بالاتر بیشتر به آزادی و اقشار پائین به عدالت گرایش دارند. نتیجه دیگر این بود كه افرادی كه اطلاعات سیاسی زیادی ندارند به عدالت بیشتر و دارندگان اطلاعات سیاسی زیاد به آزادی اهمیت بیشتری می دهند .
تحقیق دیگری كه توسط محمد میر سندسی در سال 1374 انجام گرفت این موضوع را بررسی كرد كه كدامیك از وجوه نابرابری اجتماعی یا برابری نزد مردم عادلانه است و آیا برابری و عدالت نزد آنها معنی یكسان دارد؟ محقق با زیر بنا قرار دادن نظریه تخصیص به مسائل عدالت توزیعی و اصل حداكثر كردن سود و اصل انصاف دور كیم پرداخته و در انتها نتیجه گرفته است مردم گرایش مساوات طلبانه در عرصه فرصتها و برخورد برابر در برابر قانون دارند و در عرصه اقتصادی نیز مردم تمایل دارند بین برابری و عدالت یكسان انگاری را وجهه كار خود قرار دهند و در این باره بین زنان و مردان و اكثر گروههای جامعه تفاوت آشكاری وجود ندارد و علاوه بر این بیشترین همبستگی بین سطح تحصیلات و درك عدالت وجود دارد .
1-3)اهـــداف طــرح:
انسان به عنوان یك موجود هدفمند در تمام اعمالی كه انجام می دهد دارای هدف یا اهدافی است كه جهت حركت وی را مشخص می كند تحقیق نیز به عنوان یك عمل آگاهانه از این امر مستثنی نیست. از آنجا كه در طی سال های اخیر كه ادعای دمكراتیزه شدن حكومت ها در تمام نقاط جهان به وضوح دیده می شود ،هر روزه بحث كارائی ، شایسته سالاری و لزوم توجه به استحقاق و لیاقت ، فقر ، برابری ، آزادی در جوامع ، داغتر می شود كه این مسائل به طور مستقیم با موضوع عدالت در ارتباط هستند. ولی باید توجه كنیم كه بین حرف تا عمل فاصله بسیار است و بسیاری از مدعیان مردم سالاری و دمكراسی آن را فقط در شعار های انتخاباتی خود به كار می گیرند و در واقع این موضوع نادیده گرفته شده و كار چندانی در مورد آن چه از سوی مسئولین و چه از سوی اندیشمندان انجام نگرفته است و از عمل به گفته ها در متن زندگی مردم كمتر نشانه مثبتی دیده می شود . از اینرو بر آن شدم با اجرای این تحقیق به این نكته برسم كه اقشار مختلف جامعه در بیان و تعریف عدالت و مصادیق آن چه نگرشی دارند و چه عواملی باعث شكل گیری این نوع نگرش ویژه در آنان شده است . این تفكر چگونه در اندیشه و عمل آنها نهادینه شده و تجلی احساس وجود یا عدم وجود عدالت در جامعه در عمل و رفتار شان چگونه است .
به طور كلی می توانیم اهداف تحقیق را به دو بخش اهداف كلی و اهداف جزئی به شرح زیر تقسیم كنیم :
1-3-1)اهداف كلی
هدف عمده ما در این تحقیق بررسی نوع نگرش و طرز تلقی مردم نسبت به عدالت می باشد.
1-3-2) اهداف جزئی
از دیگر اهدافی كه در پی هدف اصلی مطرح میشوند ایجاد زمینه شناخت صحیح افراد جامعه در بخش ها و زوایای مختلف اجتماع برای مسئولین است . این شناخت می تواند به مسئولین در زمینه سیاست گذاری های كلان كمك كند و در پی آن به بهداشت روانی جامعه و رها شدن از تشویش و افكار مزاحم كمك شایانی نماید. به ویژه اكنون كه راهبرد توسعه از درون و برنامه ریزی از پائین مطرح است ، شناخت جو عمومی جامعه درباره مهمترین موضوعی كه مشروعیت نظام را شكل می دهد ضروری است . این اهداف را می توان به شرح زیر فهرست كرد :
- بررسی عوامل موثر بر ایجاد نگرش مثبت یا منفی به عدالت در افراد جامعه .
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت بر اساس برابری در دسترسی به فرصتها
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت برا ساس برابری اقتصادی
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت به معنی برابری اجتماعی
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت مبتنی بر نیاز
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت بر اساس شایستگی
- بررسی میزان گرایش به تعریف عدالت بر اساس برابری در برابر قانون
به نظر می رسد بررسی اهداف فوق می تواند باعث كمك به شناخت كافی مسئولین از مشكلات جامعه و خواست های مردم شود و مجموعه ای از این تلاش ها می تواند به ارائه راهكار های مناسب برای گسترش بیشتر عدالت اجتماعی در سطح جامعه منجر شود كه نتیجه آن جلوگیری از گسترش فقر و تنش های ناشی از آن در سطح جامعه خواهد بود.
1-3-)سئوالات پژوهش:
در این تحقیق سئوال اصلی این است كه آیا بین نگرش افراد جامعه به عدالت تفاوت وجود دارد و اگر تفاوت وجود دارد ناشی از چه عواملی است . این عوامل با توجه به مولفه ها و عناصر تفاوت بین افراد در قالب سئوالات زیر مطرح شده اند:
1. ویژگی های متفاوت اقتصادی و اجتماعی افراد از قبیل در آمد , محل سكونت , میزان برخورداری از امكانات زندگی و قیمت منزل مسكونی تا چه اندازه در نگرش آنان به عدالت تاثیر دارد؟
2. آیا عضویت در گروههای سیاسی و اجتماعی تاثیر مثبتی در نگرش به عدالت بازی می كند؟
3. سطح تحصیلات افراد چه تاثیری در نگرش آنان به عدالت دارد؟
4. اگاهی افراد از مسائل اقتصادی و اجتماعی جامعه چه تاثیری در نگرش آنها به عدالت دارد؟
5. رشته شغلی افراد چه تاثیری در نگرش آنان به عدالت دارد؟
6. سن وجنس افراد چه تاثیری بر روی نگرش آنها به عدالت دارد؟
7.آیا داشتن تعلقات مذهبی می تواند بر روی نگرش افراد به عدالت در جامعه تاثیر بگذارد؟
برای دانلود (خرید)متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
فرم در حال بارگذاری ...
