وبلاگ

جامعه­شناسان بر این باورند كه سلامتی و بیماری روانی، صرفاً واقعیاتی زیست­شناختی و یا روانشناختی نیستند، بلكه به طور هم­زمان، دارای ابعاد و ماهیت اجتماعی نیز می­باشند. عوامل اجتماعی، همان­گونه كه می­توانند نقش مهمی در ایجاد، حفظ و ارتقاء سلامتی ایفا نمایند؛ در بروز، شیوع و تداوم بیماری نیز دارای سهمی اساسی­اند. به دیگر سخن، گرچه تردیدی نیست كه افراد در میزان آسیب­پذیری نسبت به بیماری­های روانی با یكدیگر تفاوت­های زیستی و فردی دارند، اما مسئله این است كه میزان این تفاوت­ها تحت تأثیر مـوقعیت اجتمـاعی و حـتی مـهم­تر از آن، بـرداشتی كه افـراد از آن مـوقعیت دارنـد به مـراتب بیش­تر می­شود(كوكرین، 1376). از این رو، توجه به عـوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت روان اهمیت بسیار می­یابد كه یـكی از مـهم­ترین این عـوامل، مـیزان حـمایت اجتماعـی ادراك و یا دریـافـت شـده تـوسـط افـراد می­باشد(ریاحی1389).

اكثر پژوهش­های انجام شده به بررسی ارتباط حمایت اجتماعی با سلامت روان پرداخته و تأثیرآشكار حمایت اجتماعی ادراك شده بر سلامتی و آسایش روانی را تأیید نموده­اند(كورنمان و همكاران، 2003 ). بخش اعظم این تلاش­های پژوهشی، بر این فرض متمركز شده­اند كه سطح

 پایین­تر حمایت اجتماعی، خطر ابتلا به نشانه­های افسردگی را افزایش می­دهد(ریاحی1389). هندرسون(1992) با انجام یك فراتحلیل، به این نتیجه رسید كه علیرغم به كارگیری مقیاس­های متفاوت برای سنجش میزان حمایت اجتماعی و افسردگی، در تمام پژوهش­های انجام شده، نتایج ثابتی راجع به اثرات مثبت حمایت اجتماعی در كاهش ابتلای به افسردگی، مشاهده شده است(ترونر ترونر،306:1999 به نقل از ریاحی1389).

نتایج پژوهش­ها نشان می­دهند كه سطوح بالاتر حمایت اجتماعی با سطوح پایین­تر افسردگی و اضطراب، مرتبط است و تصور می­شـود كه حـمایت اجتمـاعی، به عنوان سپری ضربه گیر در مقابل استرس عمل می­كند(لاندمن پیترز و همكاران، 2005 ). همچنین، بین میزان افسردگی با منابع ساختاری حمایت اجتماعی (عضویت گروهی، اندازة شبكه و پیوند قوی) رابطة معناداری وجود داشته و میزان افسردگی در گروه­های كوچك­تر، شبكه­های بزرگ­تر و در بین متأهلین، كم­تر بوده است(قدسی،1382).